Í heimi hryllingsmynda eru fáar undirgreinar sem hafa náð viðlíka heljartökum á áhorfendum og andsetningarmyndir. Hugmyndin um ill öfl sem taka stjórn á líkama og sál einstaklinga nær inn að innstu kviku okkar og spilar inn á hugarflug og hjátrú. Nýjasta myndin í þessum flokki er Exorcist: Believer sem komin er í bíó hér á Íslandi. Þetta er kvikmynd sem þykir kveikja nýtt líf í hinni sígildu formúlu, á sama tíma og hún kinkar kolli til forvera sinna.
4.8 Framhald The Exorcist frá árinu 1973 sem fjallaði um 12 ára stúlku sem var andsetin af djöfullegum krafti, sem knúði móður hennar til að leita hjálpar hjá tveimur prestum. Hér er það faðir andsetins barns sem leitar hjálpar hjá móðurinni. ...
Exorcist: Believer er leikstýrt af Emily Stevens. Í myndinni fáum við ferska nálgun á hinar vel þekktu særingarsögur. Söguhetjan er Sarah, ung kona sem kraftmikill djöfull tekur sér bólfestu í. Það sem skilur myndina frá öðrum er ekki bara skelfileg sjónarspil eða átakanlegur leikur, heldur einnig hvernig myndin kannar trú og innri togstreytu persónanna.
Ef við berum myndina saman við eldri klassík eins og The Exorcist frá 1973 og The Exorcism of Emily Rose frá 2005, þá er hér á ferð nútímalegri áferð og næmleiki. Á meðan fyrri myndirnar voru í raun tímamótamyndir í einhverjum skilningi, þá endurspeglar þessi nýja hvernig þessi undirgrein er að þróast. Hér eru öll nýjasta tækni notuð sem gefur okkur dýpri og meira nístandi frásögn.
Kafað í geðslagið
Eitt sem er áberandi í myndinni er hvernig hún fókuserar á þróun persónanna og tilfinningalega dýpt þeirra. Kafað er djúpt inn í geðslag Sarah, sem hin unga og efnilega Emma Thompson leikur. Við verðum vitni að umbreytingu hennar úr viðkvæmri tættri sál yfir í konu sem er staðráðin í að ná aftur tökum á lífi sínu.
8/10 Leikkona í heimsókn í Washington D.C. tekur eftir dramatískum og hættulegum breytingum sem eru að verða á hegðun og geðslagi 12 ára gamallar dóttur sinnar. Á sama tíma fer ungur prestur í háskóla þar nálægt, Georgetown háskólanum, að efast um trú sína á Guð þegar hann ...
Vann Óskarsverðlaun fyrir besta hljóð og besta handrit byggt á áður útgefnu efni. Tilnefnd til 8 annarra Óskarsverðlauna.
Hinn gamalreyndi leikari John Walker er svo rúsínan í pylsuendanum. Hann leikur prestinn séra Daniel sem framkvæmir hina eiginlega særingu. Samleikur þeirra bætir nýju lagi af trúverðugleika við myndina sem skilur hana frá forverum sínum.
Annað stórt umfjöllunaratriði myndarinnar er trú. Ólíkt sumum eldri andsetningarmyndum þá er Exorcist: Believer meira í smáatriðunum. Hún skoðar átökin milli þess þegar Sarah missir trúna og hinnar óbifanlegu trúar séra Daniels á hið góða í manninum.
Áþreifanleg spenna
Þessi dýnamík milli þeirra skapar áþreifanlega spennu í gegnum alla myndina og spyr spurninga um eðli trúar og þolgæðis mannsandans þegar hann stendur frammi fyrir jafn ólýsanlegum hryllingi.
Sjónrænt séð er ekkert gefið eftir í myndinni. Tæknibrellurnar og gervin sem notuð eru til að túlka andsetninguna eru bæði hræðileg og átakanleg. Maður finnur vel fyrir viðvera hins djöfullega og kvikmyndatakan gerir allt heila klabbið enn meira þrúgandi. Það er alveg ljóst að kvikmyndagerðarmennirnir hafa engu til sparað til að gera andrúmsloftið eins martraðakennt og þeir mögulega gátu.
Þegar ung stúlka, Emily Rose, deyr, þá telja allir að ástæðan sé særing sem séra Moore framdi á henni, rétt fyrir dauða hennar. Presturinn er handtekinn vegna gruns um morð. Hin trúlausa Erin Bruner er verjandi Moore, en málið verður ekki auðvelt, þar sem enginn vill trúa séra...
Til samanburðar þá eru The Exorcist og The Exorcism of Emily Rose löngu orðnar sígildar og ruddu þær brautina fyrir andsetningar-hrollvekju undirgreinina. Myndirnar eru goðsagnakenndar að einhverju marki og leikur Lindu Blair og Jennifer Carpenter hafa markað djúp spor í hrollvekjusöguna. En þessar myndir stóluðu þó meira á að sjokkera fólk og að nota yfirnáttúrulega hluti til að skapa ótta. Exorcist: Believer byggir á þessum forverum sínum en bætir við dýpt og ákveðnum margbreytileika, og kannar bæði tilfinningaleg og sálfræðileg áhrif andsetningarinnar.
Greinin að þróast
Að endingu má segja að Exorcist: Believer sé sönnun þess að þessi undirgrein hrollvekjanna er að þróast. Hún ber virðingu fyrir forverunum en veitir okkur nýja sýn og horfir fram á við. Hún kafar dýpra í trú og þanþol mannskepnunnar. Hér verður margt til þess að fá mann til að staldra við og hugsa.
Þetta er góð viðbót við andsetningargeirann og myndin minnir okkur á að jafnvel þegar myrkrið er hvað dimmast, þá finnur mannnsandinn alltaf styrkinn til að trúa, rísa upp og berjast.
